Vefa Hakkı ve Haczi

VEFA HAKKI “ Sözleşmeden Doğan Önalım “
(Medeni Kanun 735, 736 Md.ler )
- İcra Hukuku Yönünden İncelenmesi -
Vefa hakkı, bir taşınmazı satan kimseye, satın alan tarafından tanınan ve satana tek taraflı olarak geri alma hakkı veren bir yenilik doğuran ( inşai) haktır.
Vefa hakkı tapu siciline şerh edilirse ayni hak gücünü kazanır ve hakkın ilişkin bulunduğu süre içerisinde taşınmaz malı iktisap eden herkese karşı ileri sürülebilir.Vefa hakkı sahibi bu hakkı kullandığı borçlusuna açıklamasıyla birlikte mülkiyet hakkının vefa hakkı sahibine geçmesini sağlayan hukuksal durum meydana gelir.
Vefa hakkı , hakkın konusu olan malın yok olması veya sahibinin feragatıyle, münhasıran hak sahibinin şahsı gözönünde tutularak vefa hakkı kurulmuşsa hak sahibinin ölümü sonucu veyahut tapu siciline şerh edilmeme halinde malın üçüncü kişiye satılmasıyla birlikte vefa hakkı sona erer.
Vefa hakkına ilişkin sözleşmede süre öngörülmüşse bu sürenin dolması veya şerh tarihinden itibaren 10 yıl geçmekle hak düşer.
Yukarıda açıklandığı üzere vefa hakkı taşınmazı satan kişi ile yeni malik arasında serbest iradeleri ile tesis etmiş olduğu bir haktır.
Bu hakkın tesisi ile taşınmazı satan kişi önalım hakkını satın alan yeni malike veya bu şerhe rağmen satın alan üçüncü şahsa karşı her zaman ileri sürebilir.
Vefa sözleşmesi özel sözleşmelerden olup, Medeni kanunda bu hususta ayrıntılı düzenleme yapılmamış olmasına rağmen satış sözleşmesi ile büyük benzerlikler gösterir.
İİK.nuna göre böyle bir hakkın haczedilip haczedilmeyeceği tartışılmalıdır.
Taşınmaz üzerine lehine Medeni Kanunun 735 ve 736 maddeleri gereğince vefa hakkı tesis edilen borçlunun bu hakkı üzerine haciz tatbik edilmesi mümkün değildir.
Dosya alacaklısının böyle bir hakkın varlığını tespit etmesi halinde vefa sözleşmesini gerçekleştiren dosya borçlusu satıcı ile taşınmazın yeni maliki alıcı arasındaki sözleşmeye dayanılarak hak ve alacakları üzerine İİK.nun 89 maddesi gereğince haciz ihbarnamesi gönderilerek borçlarını icra dosyasına yatırılmasını isteyebilir.
Vefa hakkı sözleşmesindeki şartların yerine gelmediğinin tespiti halinde , İcra Dosyası alacaklısına İİK.nun 94/2 maddesi gereğince yetki verilerek, ilgili gayrimenkülü vefa hakkı sahibi dosya borçlusu adına tescili yaptırmak suretiyle gayrimenkül kayıtları üzerine haciz gerçekleştirilmesi gerekecektir.
Saygılarımla..
Önder ŞAHİN 
Karataş İcra Müdürü 
33164