İİKnun 113. maddesinde düzenlenen vaktinden evvel satış yetkisi ve istihkak iddiası

Hukuk Genel Kurulu         2017/2495 E.  ,  2018/759 K.
"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Yargıtay 8. Hukuk Dairesi (İlk Derece)

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay 8. Hukuk Dairesince;

“Davacı vekili duruşmada tekrarladığı dilekçesinde, davacı şirket olarak Bakırköy 13. İcra Müdürlüğü'nün 2010/1971 E. sayılı dosyası ile borçlu Harman Ekmek Unlu Mamülleri Paz. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine kambiyo senedine dayalı icra takibi yaptıklarını, borçlunun tespit ettikleri adresinde B. Çekmece 2. İcra Müdürlüğünün 2012/2145 Tal. sayılı dosyası ile 389 çuval böreklik unun haciz ve muhafaza işlemini gerçekleştirerek, esas icra dairesinden borçluya örnek 103 davetiyesi tebliğ ettirdiklerini, tebligat sonrası 3. şahıs ... Gıda Unlu Mamülleri İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilince istihkak iddiasında bulunulduğunu, bu iddianın taraflarınca kabul edilmediğini, istihkak iddiası ile ilgili olarak dava açmak üzere kendilerine 7 gün süre verildiğini, mahcuzların niteliği gereği bozulabilme durumu belirtilerek Bakırköy 3. İcra Hukuk Mahkemesine 2012/1100 E. sayılı dosya ile 18.09.2012 tarihinde açtıkları üçüncü kişinin istihkak iddiasının reddi davasında İİKnun 113. maddesi hükmüne dayanarak mahcuzların tedbir amaçlı satışını talep ettiklerini, mahkemece 20.09.2012 tarihli tensip tutanağı ile satış taleplerinin reddolunduğunu, istihkak iddia eden 3. kişi vekilinin mahcuzların bozulabileceği beyanlarına dayanılarak 06.11.2012 tarihli ek dilekçe ile yeniden aynı gerekçe ile yaptıkları satış taleplerinin 09.11.2012 tarihli ek tensip tutanağı ile tekrar reddolunduğunu, mahcuzlar üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda mahcuzların bozulabileceğine dair rapora istinaden mahcuzların tekrar satışının talep edildiğini, mahkemece 14.01.2013 tarihinde ek tensip tutanağı ile taleplerinin bir kez daha reddedildiğini, oysaki mahkemenin İİKnun 113. maddesi gereğince mahcuz menkullerin zayi olma ihtimaline binaen tedbiren satış kararı vermesi gerektiğini, İİKnun 99. maddesinin buna mani teşkil etmediğini, icra müdürlüğünce taleplerinin ret olunduğunu, bu hususu mahkemeye intikal ettirdiklerini, üçüncü kişi hakkında açtıkları istihkak iddiasının reddi davasının kabulüne dair kararın 8. Hukuk Dairesinin 2014/7315 E. ile 12.10.2015 tarihinde onandığını, talepleri uyarınca Beylikdüzü İlçe Tarım Müdürlüğünce mahcuzların ekonomik değerlerinin kalmadığı tespit edilen 389 çuval unun mahkemesince satış kararı verilmemesi sebebiyle zayi olduğunu, icra müdürlüğünce beher çuval için 50 TL. bilirkişice 60 TL. + KDV olarak fiat tespit olunduğunu, mahkemesince İİKnun 113. maddesi gereği yaptıkları satış taleplerinin yerine getirilmeyerek müvekkilinin uğradığı zararın HMK'nun 46/c ve 46/e maddeleri uyarınca fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, 19.450 TL'nin haciz tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Hazine vekili cevabında, davacının süresinde açmadığının tespiti halinde davasının süreden reddine karar verilmesini, olayda HMKnun 46. maddesinde belirtilen koşulların oluşmadığını, mahkemesince verilen kararların yasal mevzuata uygun olduğunu, idareye atfedilecek bir kusur bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

HMKnun 48/2. maddesi uyarınca dava re'sen ihbar olunan ilgili hakim vekili; davanın hem kısmî hem de belirsiz alacak davası olarak açıldığını, uğranılan zararın belirli olduğunu, belirsiz alacak davası açılamayacağını, davanın dava şartı ve hukuki yarar yokluğu sebebiyle öncelikle usulden reddini, tedbir kararının reddine dair verilen kararlara karşı kanun yoluna başvurulmadığını, iki yıllık zaman aşımının dolduğunu, davacının alacaklı olduğu takip sürecinin devam ettiğini, istenilen faiz tür ve oranını kabul etmediklerini, mahcuzların hayvan yemi olarak devan eden değerinin uğranıldığı iddia olunan zarardan düşülmediğini, İİKnun 99. maddesinde istihkak davasının sonuçlanıncaya kadar mahcuzun satışının yapılamayacağı hükmünce satış taleplerinin reddine karar verildiğini, tarafların taleplerinin değerlendirilmesi için yetkili icra müdürlüğünce davacının satış talebinin kabulüne karar verildiği, halde alacaklının satış işlemlerini sürdürmek yerine, mahkemeden satış yönünde karar verilmesini istediği böylece HMKnun 46/c ve 46/e maddelerinde belirtilen koşullar oluşmadığından, davacının davasının reddine karar verilmesini istemiştir.