22-01-2022, Saat: 10:11
Tasarrufun iptali davasının bedele dönüşmesi halinde, üçüncü kişinin sorumlu olduğu miktarın, takip konusu alacak ve ferileri ile sınırlı olarak, elden çıkarılan malın o tarihteki gerçek değeri olduğu- Hem üçüncü kişi, hem de dördüncü kişi yönünden bedele dönüşen davada da, davalıların sorumlu olacakları miktarın elden çıkardıkları tarihteki değerleri kadar olacağı- Dördüncü kişinin malı devrettiği tarihteki gerçek bedeli, üçüncü kişinin malı devrettiği tarihteki gerçek bedelinden daha yüksek ise, üçüncü kişi yönünden tazminata hükmedilen bedelden her iki davalının müşterek ve müteselsilen sorumlu olacağı, aradaki farktan sadece dördüncü kişinin sorumlu olacağı-
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, süresi içinde davalılar vekili tarafından istinaf edilmiş, istinaf isteminin kısmen kabulüne karar verilmiş, davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti. vekili tarafından bu kararın temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili davalı borçlu ... E. Turizm Taş. ve Tic. A.Ş. adına kayıtlı ... -... plakalı araçlarını 11.10.2013 tarihinde ... Taş. Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti'ne, onun da 31.01.2014 tarihinde davalı ...’a devrettiğini belirterek, davalılar arasındaki tasarrufun iptalini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı üçüncü kişiler tarafından istinaf edilmiş, İstinaf mahkemesi, istemin kısmen kabulü ile ... plakalı satışın iptaline , ... plakalı aracı ile ilgili olarak 116.000 TL nin davalılardan tahsiline karar vermiş, Yargıtay 17.Hukuk Dairesinin 09.06.2020 tarih 2018/3922 Esas Karar sayılı ilamı ile dosyadaki trafik kayıtlarından dava konularından ... plakalı aracın 11.10.2013 tarihinde borçlu şirket tarafından davalı ... Ltd. Şti'ne satıldığı, şirketin 31.01.2014 tarihinde aracı davalı ...’a sattığı, onun da 06.05.2014 tarihinde dava dışı ...’e sattığı, o da 25.08.2014 tarihinde yeniden davalı ...’a sattığı anlaşıldığından, bu araçla ilgili olarak tasarrufun iptaline karar verilebilmesi için satış silsilesi içinde yer alan dava dışı ... isimli şahsında davaya dahil edilerek, bu şahıs yönünden de tasarrufun iptali koşullarının var olup olmadığının değerlendirilmesi , şayet davacı bu araçla ilgili davasını bedele dönüştürmüş ise, bu halde de aracın Adnan’ın elinden çıktığı 06.05.2014 tarihindeki değeri ile ... Ltd. Şti. ise 31.01.2014 tarihindeki değeri oranında bedelden sorumlu olmasına hükmedilmesi gerektiği ayrıca, dava konusu araçlarla ilgili olarak birden fazla alacaklı tarafından dava açılmış olduğu, davalı üçüncü kişilerin araçları ellerinden çıkardıkları tarihteki değeri ne ise sadece o bedel kadar sorumluları olduğundan, hüküm kısmına tahsilde tekerrür olamayacak şekilde tahsiline ibaresinin yazılması gerekirken bu hususun göz ardı edilmesi de isabetsiz olduğundan bahisle bozulmuş, bozmadan sonra davaya konu ... plakalı araç yönünden; İİK'nun 283/2 maddesi gereğince, aracın, davalı ... . Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti tarafından, diğer davalı ...'a satıldığı tarih olan, 31/01/2014 tarihindeki rayiç değeri olarak belirlenen 116.000,00-TL'nin Bodrum 2. İcra Müdürlüğünün 2013/6326 Esas sayılı takip dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere, davalı ... Taş. Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti'nden tahsilde tekerrür olamayacak şekilde tahsili ile davacıya ödenmesine, davaya konu ... plakalı araç yönünden ise; İİK'nun 283/2 maddesi gereğince, aracın, davalı ... Taş. Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti tarafından, diğer davalı ...'a satıldığı tarih olan, 31/01/2014 tarihindeki rayiç değeri olarak belirlenen 122.000,00-TL'nin, Bodrum 2. İcra Müdürlüğünün 2013/6326 Esas sayılı takip dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere, davalı ... Taş. Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti'nden tahsilde tekerrür olamayacak şekilde tahsili ile davacıya ödenmesine; davalı ... tarafından da, dava dışı ...'e satıldığı tarih olan, 06/05/2014 tarihindeki rayiç değeri olarak belirlenen 121.000,00-TL'nin, Bodrum 2. İcra Müdürlüğünün 2013/6326 Esas sayılı takip dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere, davalı ...'tan tahsilde tekerrür olmayacak şekilde tahsili ile davacıya ödenmesine; karar verilmiş hüküm davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava İİK’nın 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptaline ilişkindir.
1. Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere ve bozmaya uygun olarak karar verilmiş bulunmasına göre davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti vekilinin aşağıda yazılı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2. İİK’nın 283/II maddesine göre de iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahıs nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkûm edilmesi gerekir. Bu ihtimalde 3. kişinin sorumlu olduğu miktar, elden çıkarılan malın o tarihteki gerçek değeridir. Bir başka anlatımla dava ve tasarrufa konu malı elinde bulunduran şahsın kötü niyetli olduğunun kanıtlanamaması halinde dava tümden reddedilmeyip borçlu ile tasarrufta bulunan şahıs tasarrufa konu malı elinden çıkardıkları tarihteki gerçek değeri oranında ve alacak miktarı ile sınırlı olarak tazminata mahkum edilmeleri gerekir.
Somut olayda ... plakalı araç önce ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd.Şti. ...’a satılmış, bu halde anılan şirket üçüncü kişi sıfatına sahip, sonra ..., dava dışı şahsa sattığından dördüncü kişi konumundadır. Satılan araç tek olup bedelinin de tek olması gerektiğinden sadece davalıların sorumlu olacakları miktarın elden çıkardıkları tarihteki değerleri kadar olacaktır. Bu halde aracın 121.000 TL lık kısmından davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti müştereken ve müteselsilen sorumlu olacak, ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti nin elinden çıkardığı tarihteki değeri 122.000 TL olarak belirlendiğinden + 1.000,00 TL den sadece davalı ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti sorumlu olacak şekilde karar verilmesi gerekirken aynı araçla ilgili olarak ayrı ayrı bedele hükmedecek şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Ne varki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirir nitelikte görülmediğinden, 6100 Sayılı HMK'nin geçiçi 3/2 maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK'nin 438/7 maddesi uyarınca hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm fıkrasının 1.bendi b)i-) ve İİ-) .fıkralarındaki" ibarelerin tümünün hükümden çıkartılarak yerine "Davalı ... Taş. Turizm İnş. Oto. Ltd. Şti tarafından, diğer davalı ...'a satıldığı tarih olan, 31/01/2014 tarihindeki rayiç değeri olarak belirlenen 122.000,00-TL'nin, 121.000 TL lık kısmından davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti den müşterek ve müteselsilen 1.000,00 TL kısmının sadece ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti den Bodrum 2. İcra Müdürlüğünün 2013/6326 sayılı takip dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere ve tahsilde tekerrür olmayacak şekilde tahsili ile davacıya ödenmesine" ibaresinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ... Taş. Tur. İnş. Oto. Ltd. Şti'ye geri verilmesine, 21/09/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
4. HD. 21.09.2021 T. E: 1819, K: 5134