İcra ve İflas Hukukuna Dair Herşey...
#1 Maaş Haczinde Sıra Usulü - Baskı Önizleme

+- İcra ve İflas Hukukuna Dair Herşey... (https://www.myicra.com/forum)
+-- Forum: Emsal Kararlar ve İçtihatlar (https://www.myicra.com/forum/forumdisplay.php?fid=49)
+--- Forum: Yargıtay İçtihatları (https://www.myicra.com/forum/forumdisplay.php?fid=21)
+--- Konu Başlığı: #1 Maaş Haczinde Sıra Usulü (/showthread.php?tid=573)



#1 Maaş Haczinde Sıra Usulü - DuraN - 12-02-2020

T.C. 
12.HUKUK DAİRESİ
ESAS NO.2007/16015 
KARAR NO.2007/19201 
KARAR TARİHİ: 22.10.2007
Maaş ve ücret haczine iştirak İİK'nun 83. maddesinde düzenlenmiş olup, kanun koyucu, hacze iştiraki kabul etmemiştir. Maaş ve ücret üzerinde birden fazla haciz varsa, bunlar sıraya konur ve sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sondaki haciz için kesintiye geçilemez.
Mahalli mahkemece verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine, bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklının şikayet konusu ettiği husus, borçlunun kesinleşen borçları hakkında adı geçenin maaşına konulan haciz uygulaması ile ilgilidir. Maaş ve ücret haczine iştirak İİK'nun 83. maddesinde düzenlenmiş olup, kanun koyucu, hacze iştiraki kabul etmemiştir (Prof. Dr. Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, sayfa 461).
Yukarıda belirlenen yasa hükmüne göre maaş ve ücret üzerinde birden fazla haciz varsa, bunlar sıraya konur ve sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sondaki haciz için kesintiye geçilemez. Anılan hükümde öngörülen haciz, kesin haciz olup, ödeme sırasının kesin haciz tarihlerine göre belirlenmesi gerekir. Bu nedenle, İcra Mahkemesinin yukarıdaki açıklamalara aykırı biçimde ve İİK'nın 268. maddesine göre paylaştırma kararı vermesi isabetsizdir.
Şikayetçi alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 22.10.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
T.C
YARGITAY
19. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO. 2001/3985
KARAR NO. 2001/6166
KARAR TARİHİ. 4.10.2001
• MAAŞ VE ÜCRETİN HACZEDİLMESİ ( Hacze İştirakin Geçersiz Olması/Sıra Cetvelinin İptali Gereği - Haciz Sırasının Kesin Haciz Tarihlerine Göre Belirleneceği )
• SIRA CETVELİNE İTİRAZ ( Maaş Haczinde İştirak Kuralının Uygulanamayacağı - Haciz Sırasının Kesin Haciz Tarihlerine Göre Belirleneceği )
• HACZE İŞTİRAK KURALININ MAAŞ HACZİNDE UYGULANAMAMASI ( Haciz Sırasının Kesin Haciz Tarihlerine Göre Belirleneceği - Sıra Cetvelinin İptali Gereği )
2004/m.83,268
ÖZET ; Paylaşıma konu para borçları ücret alacağı olup, maaş ve ücret haczine iştirak İİK.nun 83. maddesinde düzenlenmiştir. Hükme göre maaş ve ücret üzerinde birden fazla haciz varsa bunlar sıraya konulur ve sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez. Anılan hükmünde öngörülen haciz, kesin haciz olup ödeme sırasının kesin haciz tarihlerine göre belirlenmesi gerekir. Mercii Hakimliğince, bu yön gözetilmeden İİK.nun 268. maddesine göre paylaştırma kararı verilmesi isabetsizdir. 
DAVA : Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: 
KARAR : Davacı vekili, borçlunun maaş ve ücret alacağı ile ilgili olarak sıra cetveli düzenlendiğini, oysa ücret ve maaş alacağına iştirakin mümkün olmadığını ileri sürerek sıra cetvelinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 
Davalı Celal K. vekili ücret ve maaş hacizlerinde ilk konulan kesin hacze öncelik verileceğini belirterek şikayetin reddini istemiştir. 
Mercii Hakimliğince iddia savunma ve toplanan delillere göre maaş hacizlerinde birden fazla haczin sıraya konulacağı, sırada önce olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki sıradakine pay ayrılamayacağı, maaşa ilk haczin ihtiyati haciz olarak uygulandığı, bu haczin sonraki kesin hacze iştirak edeceği gerekçesiyle sıra cetvelinin iptaline karar verilmiş, karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir. 
Paylaşıma konu para borçları ücret alacağı olup, maaş ve ücret haczine iştirak İİK.nun 83. maddesinde düzenlenmiştir. Hükme göre maaş ve ücret üzerinde birden fazla haciz varsa bunlar sıraya konulur ve sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez. Anılan hükmünde öngörülen haciz, kesin haciz olup ödeme sırasının kesin haciz tarihlerine göre belirlenmesi gerekir. Mercii Hakimliğince, bu yön gözetilmeden İİK.nun 268. maddesine göre paylaştırma kararı verilmesi isabetsizdir. 
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 4.10.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. 
YARGITAY
12.HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2006/1566
KARAR NO: 2006/3702
KARAR TARİHİ: 27.02.2006
ÖZET: Evli ve dört çocuklu olan borçlunun kendisinin, eş ve çocuklarının geçimini temin bakımından, kişisel ve sosyal konumu da gözetilerek, almakta olduğu maaş ve ücretlerden ne kadarı ile ailesinin geçimini sağlayabileceği saptandıktan sonra ve yapılacak kesintilerin tüm gelirlerinin 1/4'ünden aşağı olmamak üzere makul bir oranda yapılmasına karar verilmesi gerekir.
(2004 S. K. m. 83)
DAVA: Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü: 
KARAR: Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de; 
Evli ve 4 çocuklu olan borçlunun kendisinin, eş ve çocuklarının geçimini temin bakımından, kişisel ve sosyal konumu da gözetilerek, gerektiğinde bilirkişiden rapor da alınarak, almakta olduğu maaş ve ücretlerden ne kadarı ile ailesinin geçimini sağlayabileceği saptandıktan sonra ve yapılacak kesintilerin tüm gelirlerinin 1/4'ünden aşağı olmamak üzere makul bir oranda yapılmasına karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde maaşını ve ek ders ücreti ve aile yardımına ait tüm gelirlerinin 3/5'inin haczine karar verilmesi isabetsizdir. 
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366 ve HUMK. nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 27.02.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.





Müzekkerede maaşın 1/4 belirtilip diğer kalemler yazmıyor ise Mutemet bu müzekkere üzerinde hiç bir surette yorumda yapamaz müzekkerenin muhteviyatınıda genişleterek diğer ödenekleride keyfi kesemez. Bu görevini kötüye kullanma veya görevini ihmal ve savsaklama suç maddesi içersinde değerlendirilir. Müzekkerede 1/4 diyorsa sadece onu kesmekle mükelleftir.


Maaş ve ek ders ücretine haciz gelir.Bu konuda alt limit 1/4 tür. Bu oranın üzerine yetkili İcra dairesi isterse çıkabilir.Genelde uygulanan 1/4 oranıdır. Kesinti sonrası geriye kalan 3/4 oranı borçlunun geçimini sağlamak için İcra İflas Kanunu'nun 83. md. nin verdiği bir haktır.Ancak 1/4 kesinti tavan değil tabandır.İcra dairesi alacaklının talebi doğrultusunda 2/4 de uygulatabilir.Hatta ek ders ücretinin tamamını talep edebilir.Aynı kişinin farklı YERLERE olan borçlarından dolayı haciz sırası konur.Memurun bağlı bulunduğu saymanlıktan yapılması istenen kesinti oranını İcra Dairesi bir tebligat ile gönderir.Tebligattaki TALEP geçerlidir.Hiç kimse yazılmayanın dışında yorum yaparak karar veremez.Örneğin; Maaş,ücret,nema,prim..... 1/4 oranında kesilmesi.... şeklinde devam eden bir tebligata ek dersin tamamı kastediliyor denilemez.Tebligat neyse odur.İcra dairesi borçlunun geçimini sağlaması için oran belirler.Bu oran geçerlidir.Eğer 2/4 ve ekders ücretinin tamamı şeklinde talep edilmişse icra dairesi bunuda kabul edebilir.Ancak borçlunun İcra Hukuk Mahkemesine itiraz etme hakkı vardır.Görülecek davada borçlu talep edilen kesinti oranın geçimini sağlamada kendisini zor duruma düşürdüğünü ispat ederse( aylık ödediği kira geliri-bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri vb.) Hakimlik itiraza olumlu cevap verebilir ve oran 1/4 e düşebilir.Tekrar ediyorum,TEBLİGAT GEÇERLİDİR.Mutemet veya saymanlık kafasına göre karar veremez.İcra İflas Kanunu 83.üncü maddesinde "Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama müstenit olmayan nafakalar, tekaüt maaşları, sigortalar veya tekaüt sandıkları tarafından tahsis edilen iratlar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra memurunca lüzumlu olarak takdir edilen miktar tenzil edildikten sonra haczolunabilir" der.Burada maaş ve ücret için istenmişse eğer 1/4 uygulanır.Dolayısıyla ek ders ücretinin tamamı kesilir denemez.Talep edilmişse tamamı kesilir. ÖNCELİKLE MUTEMETİN EK DERS ÜCRETİ NEDİR.?FAZLA MESAİ ÜCRETİ NEDİR.? BU FARKI İRDELEMESİ GEREKİR,Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esaslarına bakması gerekir . Öğretmen fazladan girdiği ders ücreti ek ders ücreti olarak adlandırılmış, Ek derse girmeyip sadece mesayi dışında çalışması varsa bunada fazla mesai denir, Bu nedenle haciz müzekkeresinde fazla mesai ücreti diyorsa ve bu ücretinde Milli eğitim bakanlığınca EK DERS ÜCRETİNİN, FAZLA MESAİ ÜCRETİ OLARAK ÖZELLİKLE BELİRTİYORSA OZAMAN Müzekkerede gecen fazla mesai ücreti olarak kesinti yapıla bilir..




BİR HACİZ MÜZEKKERE İÇERİĞİNDE BELİRTİLECEK HUSUSLAR, ÖRNEKTİR


T.C.

......... 

…. İCRA MÜDÜRLÜĞÜ


Sayı :20... / 


........ÜNİVERSİTESİ 

… Fakültesi Dekanlığına 

....

Alacaklı……….Vekili ......Av.......... ’ya ......... yazımız tarihi itibarı ile ………………………………ödemeye borçlu ......nın, fakültenizde ….olarak görev yaptığı anlaşılmış olmakla; idarenizden maaş ve başkaca ücret (yan ödeme, teknik eleman zammı , vergi iadesi, döner sermaye katkı payı v.b) alıp almadığının, alıyor ise miktarının bildirilmesi ile; 

Yukarıda kayıt edilen alacağın tahsili için borçlunun almakta olduğu maaş veya ücretinin borç bitinceye kadar 1/4'ünün haczine; ve diğer her türlü alacaklarının; tasarruf teşvik primlerinin, nemalarının ,fazla çalışma ücret alacaklarının ,varsa döner sermaye alacaklarının, özel hizmet tazminatlarının ve ikramiyelerinin ise TAMAMININ haczine karar verilmiştir. Karar dairesince ve İcra İflas Yasası'nın 355.maddesi gereğince haczin icra edilip edilmediğinin ve borçlunun almakta olduğu maaş veya ücret miktarının BİR HAFTA İÇERİSİNDE BİLDİRİLMESİ ve borç bitinceye kadar tebligat mucibince HACİZ OLUNAN MİKTARIN HEMEN KESİLİP DAİREMİZE GÖNDERİLMESİ,

Borçlunun maaş ve ücretinde veya memuriyetinde yahut başka bir yerden maaş almayı mucip değişikliklerin veya hizmetine son verildiği takdirde bu hususun derhal Müdürlüğümüze bildirilmesi; adı geçenin kurumunuzdaki görevinin ne olduğunun belirtilmesini, kayıtlı son ikametgah adresinin bildirilmesini, bu madde hükmüne riayet edilmediği veya kesilen paralar bildirilen sürelerde ya da hiç gönderilmediği takdirde aynı kanunun 356.maddesi gereğince maaşınızdan veya sair mallarınızdan alınacağının ve ayrıca aynı kanunun 357.maddesi gereğince tüm ilgililer hakkında cezai takibat yapılacağının bilinmesi rica olunur. 



… İcra Müdür Yard




T.C

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ 

ESAS NO.2008/3780

KARAR NO.2009/37411 

KARAR TARİHİ.25.12.2009


…Davacı, dava dilekçesinde ileri sürdüğü günlük çalışma süresine göre fazla mesai ücreti istemiş; buna mukabil davalı işveren davacının yönetici olarak çalıştığını, günlük çalışma saatlerini belirlemeye yetkili olduğunu bu nedenle fazla mesai alacağı talep edemeyeceğini savunmuştur. Mahkemece, bilirkişi tarafından tanık beyanları değerlendirilerek günlük çalışma saatleri esas alınarak hesaplanan fazla mesai ücretine hükmolunmuştur. Ne var ki, davacı, davalıya ait özel okulda okul müdürü olarak çalışmıştır. Davacının çalıştığı dönemde yürürlükte olan eski 625 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanunu’nun 22.maddesinde Özel Öğretim Kuruntunun Milli Eğitim Bakanlığına karşı sorumlu bir müdür tarafından yönetileceği, üzerinde müdürlük görevi bulunmayan kurum veya kurumlar temsilcisinin kurumun eğitim ve öğretimine ve bunlarla ilgili yönetim işlerine karışamayacağı hükme bağlanmış, 14.12.2007 günü yürürlüğe girmiş olan yeni 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanununun …maddesinde de aynı doğrultuda hükme yer verilmiştir. Söz edilen yasaların belirtilen hükümlerine göre davalıya ait özel okulda okul müdürü olarak çalışmış olan davacının günlük çalışma saatlerini belirleme yetkisine sahip ve üst yönetici konumuna bulunduğu açıktır. Dairemizin Kökleşmiş İçtihatları, kendi mesai saatlerinin belirlemeye yetkisine sahip olan müdür ve üst yöneticilerin günlük çalışına saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasıyla fazla mesai ücreti talep edemeyecekleri yolundadır.


Davacı, kendi çalışma saatlerini belirlemeye yetkili yönetici olarak çalıştığından günlük çalışma saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasına dayanarak işverenden fazla mesai ücreti talebinde bulunması mümkün değildir. 


Diğer yandan belirtmek gerekir ki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullarda aylıkla çalışan yönetici ve öğretmenlerin haftalık çalışma süreleri yasa ve Bakanlar Kurulu kararlarıyla zorunlu ders ve ek ders görevi şeklinde düzenlenerek yönetici ve öğretmenlerin maaş karşılığı okutmakla yükümlü olduğu haftalık ders saati sayısı ile maaş karşılığı dışında okutabilecekleri ek ders sayısı belirlenmiş ve okulda hafta sonlarında ve ders saatleri dışında yapılan eğitsel faaliyetlerin karşılığında ck ders ücretiyle karşılanması ön görülmüştür. Özel öğretim kurumlarındaki eğitim ve öğretim faaliyetleri ile çalışına düzeni resmi okullardaki ilke ve kuralları tabi olup gerek eski 625 sayılı ve gerekse yeni 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Yasasında aylık ücret ile çalışan yönetici ve öğretmenlerin haftalık çalışma yükümlülüklerinin tespitinde ders ve ek ders görevi esası benimsenmiş ve anılan yasaların uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde dengi resmi okul öğretmenlerinin okutmakla yükümlü bulundukları ders ve ek ders saati sayısı kadar derse girebilecekleri şeklinde düzenleme yapılmıştır. Anılan yasa ve yönetmeliklerle getirilen kurullara göre aylık ücret karşılığı ders sayısını aşan fazla çalışmalar ek ders ücreti ile karşılandığından okullardaki yönetici ve öğretmenlerin günlük çalışma saatleri ileri sürülerek fazla mesai alacağı talep edilmesi olanağı bulunmamaktadır. Açıklanan tüm bu nedenlerle davacının günlük çalışma saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasına dayanan fazla mesai ücreti talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. 


T.C

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO.2008/10828 

KARAR NO.2009/37416 

KARAR TARİHİ.25/12/2009


…Karara esas alınan bilirkişi raporunda, davacı öğretmenin haftalık vc aylık ders saati yerine diğer çalışanların tabi olduğu çalışma saatlerini açıklayan tanık beyanlarına itibar edilerek fazla çalışına alacağı belirlenmiştir. Davacının 625 sayılı Yasaya tabi, bilgisayar öğretmeni olarak görev yaptığı, düzenlenen iş sözleşmesine göre okutacağı haftalık ders saatinin asıl görevli aylık ücreti karşılığı ve ders ücreti karşılığı olarak 15 er saat olduğu, haftalık toplam ders sayısının 30 saat olduğu anlaşılmaktadır. Davacının yaptığı işin niteliği gereği, sözleşmede yazılı ders saatlerinden daha fazla ders verdiğinin belirlenmesi halinde, karşılığı ders ücretleri olarak talep edilebilir. Davacının fazla mesai alacağı hakkındaki talebi açıklattırılarak, talebinin sözleşmede öngörülen ders saatinden fazla ders verdiği yönünde olması halinde, verdiği ders saatleri ve ödemeye ilişkin belgelerin getirtilerek, yapılacak inceleme sonucunda, gerekirse bilirkişi raporu alınarak ders ücreti alacağı hakkında karar verilmelidir. Talebinin ders saatine yönelik olmadığı, okulda ders vermeden kaldığı sürelere ilişkin olması halinde ise ret kararı verilmelidir. Belirtilen hususlar araştırılmadan fazla çalışma alacağı isteğinin kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.