İcra ve İflas Hukukuna Dair Herşey...
Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen ödemenin iadesi - Baskı Önizleme

+- İcra ve İflas Hukukuna Dair Herşey... (https://www.myicra.com/forum)
+-- Forum: Emsal Kararlar ve İçtihatlar (https://www.myicra.com/forum/forumdisplay.php?fid=49)
+--- Forum: Yargıtay İçtihatları (https://www.myicra.com/forum/forumdisplay.php?fid=21)
+--- Konu Başlığı: Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen ödemenin iadesi (/showthread.php?tid=750)



Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen ödemenin iadesi - DuraN - 25-04-2020

Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen ödemenin iadesi yargılamayı gerektirdiğinden, üçüncü  kişinin bunun bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasında ileri sürülebileceği- İİK'nun "fazla verilen paranın geri alınması"na ilişkin 361. maddesinin uygulanabilmesi için icra dairesince "borçludan" tahsil edilmiş bir para mevcut olması gerektiği-

Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Yeliz Aziz Peker tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Alacaklı vekili, borçlunun 3. kişi olan Türkiye Futbol Federasyonu (TFF)’ndan olan alacağının, TFF tarafından takip dosyasına gönderilmesini müteakiben paranın takip alacaklısına ödendiğini, TFF'nun icra müdürlüğüne yaptığı başvuru ile takip dosyasına yapılan ödemenin, takip borçlusu zannedilerek başka bir spor klübüne ait paraya ilişkin olduğundan bahisle paranın iadesinin istenmesi üzerine icra müdürlüğünce verilen 05.10.2015 tarihli kararla, alacaklıya TFF'nun talebinin muhtıra ile tebliğine ve alacaklı tarafından paranın iadesi halinde TFF'na ödenmesine karar verildiğini, ancak TFF'nca icra müdürlüğüne yapılan başvuruda bildirilen spor klüplerinin aynı olduğu, farklı olsa dahi yöneticilerinin aynı olması nedeniyle spor klüpleri arasındaki farklılığın kötüniyetli olarak oluşturulduğundan bahisle icra müdürlüğünün 05.10.2015 tarihli kararının iptalini istemiş, mahkemece, TFF'ndan alacağı olan ve dosyaya ödenen paranın alacaklısı olan spor klübünün takip borçlusu olmayıp isim benzerliği olan başka bir spor klübü olduğu gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiştir.

Üçüncü kişi tarafından yapılan ödemenin İİK'nun 12. maddesi kapsamında kabulü gerekip, borçlu bu miktar yönünden borçtan kurtulmuştur.

İİK'nun 361. maddesi gereğince icra dairelerince borçludan fazla para tahsil olunarak alacaklıya verildiği yahut yanlışlıkla bir tarafa para tediye olunduğu hesap neticesinde anlaşılırsa verilen para ayrıca hükme hacet kalmaksızın o kimseden geri alınır. Ancak, İİK'nun 361. maddesi hükmünün uygulanabilmesi için icra dairesince "borçludan" tahsil edilmiş bir para mevcut olmalıdır. Somut olayda ise; iade isteminde bulunan icra takibinin borçlusu olmayıp 3. kişi olduğundan anılan maddeye dayalı olarak iade talebinde bulunamaz. Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen bu paranın iadesi yargılamayı gerektirdiğinden ancak adı geçen tarafından açılacak bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasında ileri sürülebilir.

O halde, icra müdürlüğünün 05.10.2015 tarihli işleminin mahkemece iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/03/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

12. HD. 09.03.2017 T. E: 2016/12026, K: 3594

İİK'nun 12. maddesi gereğince icra dairesinin, takip edilmekte olan bir para alacağına mahsuben borçlu veya 3. şahıs tarafından ödenen paraları kabule mecbur olduğu, bununla borçlunun bu miktar borcundan kurtulacağı-Takip dosyasına borçlu tarafından, kendisine ödeme emri tebliğinden sonra borcun yatırıldığı, yanlışlıkla yapılan bir ödemenin söz konusu olmadığı anlaşılmakla İİK.nun 361. maddesinin olayda uygulama yerinin olmadığı, öte yandan borçlunun icra dosyasına dosya borcunu ihtirazi kayıtla ödemesi de iade talebine dayanak olamayacağından, borçlunun ancak genel mahkemede açacağı istirdat davası sonucuna göre ödediği parayı geri alabileceği-
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Meltem Duyan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı tarafından borçlu aleyhine ilamsız icra yolu ile yapılan takipte, borçlunun ödeme emri tebliğinden sonra 20.08.2013 tarihinde dosyaya yatırdığı 650.000 TL'nin iadesini talep ettiği, talebinin icra müdürlüğünce redi üzerine işlemin iptali için şikayette bulunulduğu, mahkemece şikayetin kabulüne karar verilerek icra müdürlüğüne yatırılan paranın 425.000 TL'sinin borçluya iadesine karar verildiği anlaşılmaktadır.

İİK'nun 12. maddesi gereğince icra dairesi, takip edilmekte olan bir para alacağına mahsuben borçlu veya 3.şahıs tarafından ödenen paraları kabule mecburdur. Bununla borçlu bu miktar borcundan kurtulur.

Yine İİK'nun 361. maddesi “İcra dairelerince borçludan fazla para tahsil olunarak alacaklıya verildiği yahut yanlışlıkla bir tarafa para tediye olunduğu hesap neticesinde anlaşılırsa verilen para ayrıca hükme hacet kalmaksızın o kimseden geri alınır” şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre İİK.nun 361. maddesinde, dosyaya yatırılan paranın ilgilisine geri verilebilmesi için, borçludan (fazla para alınması) veya (taraflardan birine yanlışlıkla ödeme yapılması) durumlarından birinin oluşması gerekir.

Alacaklı tarafından, Antalya 6.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 01.08.2013 tarihli 2013/425 D. İş esas, 2013/425 karar sayılı ihtiyati haciz kararı alınarak, borçlu aleyhine genel haciz yolu ile icra takibine başlandığı, ödeme emri tebliği üzerine de borçlunun takibe süresinde 20.08.2013 tarihinde itiraz ederek takibi durdurduğu ve aynı gün icra dosyasına dosya borcunu itirazı kayıtla ödediği, borçlunun itirazı üzerine Antalya 2. Tüketici Mahkemesi'nin 19.09.2013 tarih 2013-263 esas kararı ile ihtiyati haciz kararının 425.000,00 TL lik kısmının kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

Takip dosyasına borçlu tarafından, kendisine ödeme emri tebliğinden sonra borcun yatırıldığı, yanlışlıkla yapılan bir ödemenin söz konusu olmadığı anlaşılmakla İİK.nun 361.maddesinin olayda uygulama yeri yoktur. Öte yandan borçlunun icra dosyasına dosya borcunu ihtirazi kayıtla ödemesi de iade talebine dayanak olamayacağından, borçlu ancak genel mahkemede açacağı istirdat davası sonucuna göre ödediği parayı geri alabilir.

O halde mahkemece şikayetin tümünün reddi gerekir iken icra müdürlüğüne yatırılan paranın 425.000 TL'sinin borçluya iadesine karar verilmesi isabetsizdir.

Öte yandan hüküm fıkrasının 1. bendinde şikayetin reddine karar verildikten sonra devamında 2. bentte şikayetin kabulü sonucunu doğuracak mahiyette yatırılan paranın iadesi şeklinde hüküm tesis edilmiş olması infazda tereddüte sebebiyet verecek mahiyette çelişki oluşturup HMK'nun 297.maddesi hükmü karşısında doğru görülmemiştir.

SONUÇ :Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.

12. HD. 20.02.2014 T. E: 2014/1636, K: 4759

İİK.'nun 361. maddesinin uygulanabilmesi için icra dairesince borçludan tahsil edilmiş bir paranın mevcut olması gerektiği; üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yatırıldığı iddia edilen paranın iadesi yargılamayı gerektirdiğinden bunun ancak adı geçe tarafından açılacak bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasına konu olabileceği-
Borçlu vekili, 3. kişi olan E... İnşaat’dan olan alacağının, E... İnşaat tarafından takip alacaklısına ödendiğini, alacaklının takip konusu alacağı Ö. D.’e temlik ettiğini, E. İnşaat’ın takip dosyasına başvurması neticesinde Ö. D.’in E...İnşaat’a ödemiş olduğu miktarı iade ettiğini; Ancak temlik alacaklısının temlik almadığı parayı E... İnşaat’a iade etmiş olmasının takip dosyasında hiçbir hukuki değerinin bulunmamasına rağmen İcra Dairesine başvurarak dosya kapak hesabına bu miktarı dahil ettirmiş olmasının doğru olmadığını belirterek İcra Dairesince usulüne uygun olmayan dosya kapak hesabının iptali şikayetinde bulunmuştur.

Üçüncü kişi tarafından yapılan ödemenin İİK. 12. maddesi kapsamında kabulü gerekip, borçlu bu miktar yönünden borçtan kurtulmuştur.

İİK. nun 361. maddesi gereğince icra dairelerince borçludan fazla para tahsil olunarak alacaklıya verildiği yahut yanlışlıkla bir tarafa para tediye olunduğu hesap neticesinde anlaşılırsa verilen para ayrıca hükme hacet kalmaksızın o kimseden geri alınır. Ancak, İİK. nun 361. maddesi hükmünün uygulanabilmesi için icra dairesince borçludan tahsil edilmiş bir para mevcut olmalıdır. Somut olayda ise iade isteminde bulunan icra takibinin borçlusu olmayıp 3.kişi olduğundan anılan maddeye dayalı olarak iade talebinde bulunamaz. Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen bu paranın iadesi yargılamayı gerektirdiğinden ancak adı geçen tarafından açılacak bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasında ileri sürülebilir.

O halde temlik alacaklısının, Ertuğrul İnşaat’a yapmış olduğu para iadesinin takip dosyası açısından herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacağı ortadayken, İcra Müdürlüğünce iade olunan bu paranın da dahil edildiği dosya kapak hesabı işleminin mahkemece iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizidir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA)…

12. HD. 26.11.2012 T. E:17564, K:34779


Cvp: Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen ödemenin iadesi - DuraN - 25-04-2020

İİK.'nun 361. maddesinin uygulanabilmesi için icra dairesince borçludan tahsil edilmiş bir paranın mevcut olması gerektiği; üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yatırıldığı iddia edilen paranın iadesi yargılamayı gerektirdiğinden bunun ancak adı geçe tarafından açılacak bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasına konu olabileceği-
Borçlu vekili, 3. kişi olan E... İnşaat’dan olan alacağının, E... İnşaat tarafından takip alacaklısına ödendiğini, alacaklının takip konusu alacağı Ö. D.’e temlik ettiğini, E. İnşaat’ın takip dosyasına başvurması neticesinde Ö. D.’in E...İnşaat’a ödemiş olduğu miktarı iade ettiğini; Ancak temlik alacaklısının temlik almadığı parayı E... İnşaat’a iade etmiş olmasının takip dosyasında hiçbir hukuki değerinin bulunmamasına rağmen İcra Dairesine başvurarak dosya kapak hesabına bu miktarı dahil ettirmiş olmasının doğru olmadığını belirterek İcra Dairesince usulüne uygun olmayan dosya kapak hesabının iptali şikayetinde bulunmuştur.

Üçüncü kişi tarafından yapılan ödemenin İİK. 12. maddesi kapsamında kabulü gerekip, borçlu bu miktar yönünden borçtan kurtulmuştur.

İİK. nun 361. maddesi gereğince icra dairelerince borçludan fazla para tahsil olunarak alacaklıya verildiği yahut yanlışlıkla bir tarafa para tediye olunduğu hesap neticesinde anlaşılırsa verilen para ayrıca hükme hacet kalmaksızın o kimseden geri alınır. Ancak, İİK. nun 361. maddesi hükmünün uygulanabilmesi için icra dairesince borçludan tahsil edilmiş bir para mevcut olmalıdır. Somut olayda ise iade isteminde bulunan icra takibinin borçlusu olmayıp 3.kişi olduğundan anılan maddeye dayalı olarak iade talebinde bulunamaz. Üçüncü kişi tarafından yanlışlıkla yapıldığı iddia edilen bu paranın iadesi yargılamayı gerektirdiğinden ancak adı geçen tarafından açılacak bir istirdat ya da sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davasında ileri sürülebilir.

O halde temlik alacaklısının, Ertuğrul İnşaat’a yapmış olduğu para iadesinin takip dosyası açısından herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacağı ortadayken, İcra Müdürlüğünce iade olunan bu paranın da dahil edildiği dosya kapak hesabı işleminin mahkemece iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizidir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA)…

12. HD. 26.11.2012 T. E:17564, K:34779