İhalenin Feshi Davasında, Davadan Feragat

T.C.

İZMİR

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

  8. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2018/1908

KARAR NO : 2019/63

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

İ S T İ N A F  K A R A R I

BAŞKAN : MERAL ÖZDİKİCİERLER  (25397)

ÜYE : ŞENİZ ÜNLÜ  (37274)

ÜYE : NACİYE KIRKIK  (37387)

KATİP : ÖZLEM ÖZEN  (127218)

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : TORBALI İCRA HUKUK MAHKEMESİ

TARİHİ : 29/05/2018

NUMARASI : 2018/5 Esas, 2018/142 Karar

DAVACI :  

VEKİLLERİ :  

DAVALI (ALACAKLI) :   

DAVA : İHALENİN FESHİ

KARAR TARİHİ : 09/01/2019

KARAR YAZIM TARİHİ : 09/01/2019

Torbalı İcra Hukuk Mahkemesinin 2018/5 Esas, 2018/142 Karar sayılı dosyasında verilen davanın reddi kararına karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmakla, Dairemize gönderilen ve heyetçe incelenen dosyada;

İSTEM : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin borçlu olduğu icra dosyasında, İzmir İli, Torbalı İlçesi, Çapak Mah., ... ada 95 parsel ve 130 parsel sayılı taşınmazların satışa çıkarıldığını, kıymet takdir raporuna göre taşınmazlara 180.416,00 TL ve 194.000,00 TL değer biçildiğini, taşınmazların kira ve arsa bedellerinin son yıllarda fahiş oranlarda arttığını, taşınmazların halen yükselmekte olan bir bölgede bulunduğunu, kıymet takdirinin taşınmazların gerçek değerinden çok düşük olduğunu, ancak müvekkilinin kıymet takdirine itiraz etmediğini, müvekkili ve satılan arsaların maliki ......ın arsaların konum olarak,  zeytinlik vasfı taşımaları sebebiyle icra satışında gerçek değerini bulacağını düşündüğünden, kıymet takdirine itiraza gerek görülmediğini, borçlu taraf olarak icra satışından beklentinin, taşınmazın rayiç bedellere uygun olarak satılması ve borcun bu vesileyle kapanması olduğunu, ihale ilanı daha çok alıcıya ulaşacak şekilde yapılsaydı, taşınmazların gerçek değerine yakın bir fiyata satılacağını ve müvekkilinin bu konudaki mağduriyetinin giderilmiş olacağını, bu durumun satış ilanının şeklinin usul ve yasaya aykırı olduğunu gösterdiğini, satış ilanı tüm yurtta yayınlanan bir gazetede ilan edilseydi, daha yüksek bedelle alıcı bulanabileceğini, İcra Müdürünün takdir hakkını olaya uygun şekilde kullanıp kullanılmadığının denetlenmesi gerektiğini, taşınmazların yüz ölçümleri ve emsal rayiç bedelleri ile satış fiyatları arasındaki dengesizliğin başlı başına ihalenin feshi sebebi olduğunu, ihaleye katılımın engellenmesi, malın gerçek değerine satılmasını, ihalenin sağlıklı ve normal şartlarda yapılmasını engelleyici dürüstlük kuralları ile bağdaşmayan her türlü davranışlarda bulunulmasının fesat oluşturduğunu, müvekkili şirketin mağdur edilmesinin hakka, hukuka ve vicdana aykırı olduğunu, icra mahkemesince ihalenin feshine karar verilebilmesi için şikayetçinin ileri sürdüğü usulsüzlük nedeni ile menfaatinin zarar gördüğünün ispatlanmasının zorunlu olduğunu, bu kurala göre müvekkilinin taşınmazlarının çok düşük bedellere satıldığını ve borcunu karşılamayacağını, yapılan satışlardan birinin muhammen bedele ulaşamadığını, diğerinin ise muhammen bedeli yüzde biri nispetinde geçebildiğini belirterek, ihalenin feshini istemiştir.

YANIT : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacı şirket hakkında İzmir 26. İcra Müdürlüğünün 2016/14323 Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, davacının borçlu olduğu dosyada ipotekli bulunan taşınmazların Torbalı İcra Müdürlüğünün 2016/5905 Tal. sayılı dosyası ile 04/01/2018 tarihinde satışa çıktığını ve ihale edildiğini, davacı tarafın haksız ve yersiz şekilde ihalenin feshini istediğini, ihaleye konu taşınmazlara ilişkin kıymet takdirinin 09/12/2016 tarihinde yapıldığını, kıymet takdir raporunun davacıya 27/02/2017 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini, bahse konu haksız iddiaların bu aşamada dinlenmesinin mümkün olmadığını, ilgili şikayet sürelerinin de dolduğunu, bu aşamada takdir edilen değerin düşük olduğunundan bahisle ihalenin feshine isteme hakkının bulunmadığını, davacı tarafın satış ilanının şeklinin usul ve yasaya aykırı olduğu iddiasının dayanaksız olduğunu, taşınmaza ilişkin satış ilanının satışı gerçekleştiren Torbalı İcra Müdürlüğü aracılığı ile yurt genelinde yayın yapan bir gazetede yayınlattırıldığını, Torbalı İcra Müdürlüğünün satış ilanı panosu ile Torbalı Belediye Başkanlığında da ilan edildiğini, taşınmazların satış ilanının mümkün olan tüm ilan vasıtaları ile duyurulduğunu, ihalenin tüm aşamalarının usul kurallarına uygun olarak yürütüldüğünü, satışa hazırlık işlemlerinin tam ve eksiksiz olarak tamamlandığını, davacının  iddialarının tamamen yersiz ve zaman kazanmaya yönelik olduğunu, davacının ihaleyi sürüncemede bıraktığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, davanın reddine, davacı tarafın ihale bedelinin %10'u oranında para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle, satışa konu Torbalı İlçesi, Çapak Mahallesi,  ....ada 95 parsel sayılı taşınmazın muhammen bedelinin 180.416,00 TL olmasına rağmen, 178.250,00 TL bedelle muhammen bedelin altında bir bedelle ihale edildiğini, diğer taşınmazın muhammen bedeli 194.000,00 TL olup, 206.200,00 TL bedele satıldığını, satış tutarı muhammen bedelin üzerinde ise de, satış miktarının tatmin edici olmadığını, haczedilen ve satışı istenilen taşınmazlar borcun ortadan kaldırılmasına elverişli iken, sadece kıymet takdirine itiraz edilmemiş olmasının haksızlığa sebebiyet vermemesi gerektiğini, müvekkili şirket ve yetkilisi ........ aleyhine yapılan birçok icra takibi olduğunu, adlarına kayıtlı araçlar ve taşınmazlar haczedilip satışının istenildiğini, kıymet takdirine itirazın yüklü bir harcı olduğundan, kıymet takdirine itiraz edilemediğini, taşınmazların gerçek bedelinin daha yüksek olduğunu, bölgenin değeri ve ileride malikine vaadettiği yatırımın büyüklüğü göz önüne alındığında, sanayi ve tarım bölgesi içinde yer alan taşınmazlara takdir edilen değerin düşük oluğunun ortada olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.

Davacı vekili Dairemize gönderdiği 30/11/2018 tarihli dilekçesinde, aleyhe hükmedilen ihale bedelinin %10'u oranındaki para cezasının kaldırılması dışında kalan taleplerinden kısmen feragat ettiklerini, ihalenin feshine konu olan taşınmazın muhammen bedelin üzerinde satıldığını, bu nedenle mahkemece aleyhe para cezasına hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirtmiştir.

DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 134. maddesi uyarınca ihalenin feshi istemine ilişkindir.

Torbalı İcra Müdürlüğünün 2016/5905 Tal. sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklı Finansbank A.Ş. tarafından borçlular ...aleyhine başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde, 04/01/2018 tarihinde yapılan 1. açık artırmada ipotekli taşınmazlardan Torbalı İlçesi, Çapak Mah., ...... ada 95 parsel sayılı taşınmazın 178.250,00 TL bedelle ...'e, ....ada 130 parsel sayılı taşınmazın 206.200,00 TL bedelle ..... ihale edildiği ve davanın yasal süresi içinde açıldığı anlaşılmıştır.

HMK'nın 27. maddesine göre,  hukuki dinlenilme hakkı kapsamında davanın taraflarının yargılama ile ilgili bilgi sahibi olma, açıklama ve ispat hakkı bulunmaktadır. Maddenin gerekçesinde açıklandığı üzere bu hak, Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsurudur. İddia ve savunma hakkı olarak da bilinen bu hak, tarafların yargılama konusunda tam bilgi sahibi olmalarını, açıklama ve ispat hakkını tam ve eşit olarak kullanabilmelerini, yargı organlarının da bu açıklamaları dikkate alarak gereği gibi değerlendirme yapıp karar vermelerini zorunlu kılmaktadır. Taraflar “silahların eşitliği ilkesi” gereği iddia ve savunmalarını ileri sürme ve ispat hakkına sahiptirler. Hakim tarafları dinlemeden veya açıklama ve ispat hakkını kullanmaları için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2009/52 Esas 2009/105 Karar sayılı kararında da vurgulandığı üzere, taraflar duruşmaya çağrılmadan hüküm verilememesi, Anayasanın 36. maddesi ile düzenlenen iddia ve savunma hakkını kullanmasına imkan tanınması ilkesinin doğal bir sonucudur. Gerçekten de savunma hakkını güvence altına alan T.C. Anayasasının 36. maddesi ile HMK'nın 27. maddesinde de açıkça belirtildiği üzere, mahkemece davalı taraf, dinlenmek ve savunması alınmak üzere kanuni şekillere uygun olarak davet edilmedikçe hüküm verilmesi mümkün bulunmamaktadır. Aksi halde savunma hakkının kısıtlanmış sayılacağı, gerek öğreti, gerekse yargısal kararlarda tartışmasız olarak kabul edilmektedir. 

Taraf teşkili dava şartı olup, davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekmektedir. İİK'nın 134. maddesi uyarınca yapılan ihalenin feshi istemi, şikayet niteliğinde olup, Medeni Usul Hukukunun davaya ilişkin kuralları burada uygulanmaz. Bu nedenle, hasmın hiç gösterilmemiş olması veya yanlış gösterilmesi ihalenin feshi şikayetinin reddini gerektirmez.

Somut olayda, takip borçlusu davacı tarafından ihalenin feshi istemi ile açılan davada icra müdürlüğü taraf olarak gösterilmiş, yargılama aşamasında takip alacaklısı banka davaya dahil edilerek karar verilmiş, ipotek veren ...... ve ihale alıcıları davada taraf olarak yer almamıştır. Takip borçlusu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığı bulunmaktadır. Verilecek karardan hakları etkilenecek olan ihale alıcıları ve ipotek veren ..... davalı olarak gösterilmemesi hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğindedir. Mahkemece ipotek veren ...... ile ihale alıcıları . ve .....n'e şikayet dilekçesi ve duruşma günü usulüne uygun olarak tebliğ edilerek, taraf teşkilinin sağlanması, taraflara savunma imkanı tanınıp, varsa delillerin toplanması ve anılan eksiklikler giderildikten sonra, davacı vekilinin feragat dilekçesi de değerlendirilerek, işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, yöntemine uygun taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi yerinde görülmemiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine kamu düzeni yönünden yapılan incelemeye göre, ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olmadığı anlaşılmakla, esasa ilişkin diğer yönler incelenmeksizin, HMK'nın 353/1-a/4 maddesi uyarınca kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın Torbalı İcra Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Davacının istinaf başvurusu üzerine kamu düzeni yönünden yapılan incelemeye göre, esasa ilişkin diğer yönler incelenmeksizin, HMK'nın 353/1-a/4 maddesi uyarınca Torbalı İcra Hukuk Mahkemesinin 2018/5 Esas, 2018/142 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,

-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Torbalı İcra Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,

2-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde davacıya geri verilmesine, 

3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesi tarafından kurulacak esasa ilişkin hükümde dikkate alınmasına,

İlişkin, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 09/01/2019